Αν αισθάνεσαι «φουσκωμένος» αρκετά συχνά τότε συνέχισε να διαβάζεις αυτό το άρθρο.

Ο τυμπανισμός είναι το αίσθημα μπαλονιού στην περιοχή της κοιλιάς, μία εξαιρετικά κοινή εντερική ενόχληση. Τα άτομα που πάσχουν από τυμπανισμό δεν γνωρίζουν την πραγματική αιτία που το προκαλεί με αποτέλεσμα να επηρεάζεται συχνά η καθημερινότητα τους.

Οι αιτίες του τυμπανισμού είναι πολλές και πολύπλοκες και για αυτό, δεν υπάρχει μία και μόνο θεραπεία. Ωστόσο, μία σειρά από απλές και επιστημονικά αποδεδειγμένες αλλαγές στη διατροφή και στον τρόπο ζωής μπορούν να σε βοηθήσουν αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση του τυμπανισμού.

7 αλήθειες που πρέπει να γνωρίζεις:

1. Τι είναι ο τυμπανισμός;

Με απλά λόγια, ο τυμπανισμός είναι ένα αίσθημα αυξημένης πίεσης στο έντερο σου το οποίο ορισμένες φορές είναι ορατό και μπορεί να οφείλεται:

• Σε συσσωρευμένη πίεση λόγω του μεγάλου όγκου τροφής και υγρών που έχεις καταναλώσει.
• Στα αέρια που παράγονται από τα τρισεκατομμύρια βακτήρια του εντέρου (γνωστά ως μικροβίωμα του εντέρου) όταν καταναλώνεις τρόφιμα πλούσια σε διαιτητικές (φυτικές) ίνες όπως όσπρια, λαχανικά και κάποια φρούτα.

Ο τυμπανισμός σε κάποιες περιπτώσεις είναι φυσιολογικός. Για παράδειγμα, ένας ήπιος τυμπανισμός μετά από ένα γεύμα υψηλό σε διαιτητικές ίνες είναι ένα καλό σημάδι που δείχνει την ομαλή λειτουργία του εντερικού σου μικροβιώματος.

Πρέπει ακόμα να σημειωθεί ότι η αντίδραση του εντέρου του κάθε ανθρώπου είναι διαφορετική. Μπορεί να καταναλώσεις την ίδια ποσότητα φαγητού και ποτού με κάποιον στο ίδιο τραπέζι αλλά η αντίδραση του εντέρου σου να είναι διαφορετική.

2. Πότε θα πρέπει να με προβληματίσει;

Η απάντηση εντοπίζεται στο πόσο σε επηρεάζει σωματικά και συναισθηματικά. Αρχικά, εάν εμφανίζεις κάτι από τα παρακάτω: 

• Ακούσια απώλεια βάρους >5%,
• Αίμα στα κόπρανα,
• Χαμηλά επίπεδα σιδήρου,
• Πυρετό,
• Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου παχέως εντέρου, ευερέθιστου εντέρου, κοιλιοκάκης,
• Νέα συμπτώματα μετά την ηλικία των 50 ετών,

τότε είναι απαραίτητο να επισκεφθείς τον ιατρό σου για τον αποκλεισμό πιθανών άλλων αιτιών.

Εφόσον αυτά αποκλειστούν, τότε ο ενοχλητικός τυμπανισμός μπορεί να αντιμετωπιστεί με απλές αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής σου.

3. Ποιές τροφές το προκαλούν;

Φαίνεται ότι οι περισσότεροι άνθρωποι είναι ευαίσθητοι σε ένα συνδυασμό τροφών, παρά σε μία συγκεκριμένη τροφή (εξαίρεση οι περιπτώσεις τροφικής δυσανεξίας). 

Επίσης, υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν την τάση σου για τυμπανισμό στην κατανάλωση κάποιων τροφίμων. Για παράδειγμα, έχει φανεί ότι μία δίαιτα πλούσια σε αλάτι μπορεί να τροποποιήσει το εντερικό μικροβίωμα αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο ο οργανισμός μεταβολίζει διάφορους τύπους τροφών. Με λίγα λόγια, μία δίαιτα υψηλή σε αλάτι αυξάνει την ευπάθεια του εντέρου στο φούσκωμα, ενώ παράλληλα καθιστά δύσκολη την ταυτοποίησή του ως παράγοντα που συμβάλλει σε αυτό.

4. Η περιοριστική διατροφή δεν είναι η λύση.

Πολλοί πιστεύουν ότι τρόφιμα όπως τα όσπρια και συστατικά όπως η γλουτένη είναι οι κύριοι ένοχοι για τον τυμπανισμό και ότι θα πρέπει να τις περιορίσουν όσο το δυνατόν περισσότερο. Όμως, η αποφυγή των θρεπτικών τροφίμων μπορεί όχι μόνο να επηρεάσει την υγεία του εντέρου σου  και κατ επέκταση του μικροβιώματος σου (και άρα την τάση για «φούσκωμα»), αλλά και να το κάνει πιο ευαίσθητο στην τροφή. Στην πραγματικότητα, ο αποκλεισμός αντί να μειώνει την ευαισθησία στην πραγματικότητα την αυξάνει με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πιο έντονα συμπτώματα σε περίπτωση επανένταξης του τροφίμου που είχε αποκλειστεί. 

5. Συμπληρώματα πρεβιοτικών: είναι κάτι που μπορεί να με βοηθήσει;

Τα συμπληρώματα πρεβιοτικών όχι μόνο δεν έχουν φανεί ότι βοηθούν στον τυμπανισμό αλλά μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και να τον προκαλούν. Η εξήγηση βρίσκεται στο ότι τα πρεβιοτικά αποτελούν την τροφή των «καλών» βακτηρίων του εντέρου, που καταλήγουν να ζυμώνονται πολύ γρήγορα δημιουργώντας θύλακες αερίων στο έντερο. Για ορισμένους ανθρώπους αυτό μπορεί να είναι θετικό, σε εκείνους όμως που έχουν ευαίσθητο έντερο και τα αέρια δεν μπορούν να μετακινηθούν αποτελεσματικά κατά μήκος του εντερικού αυλού, αυτά παγιδεύονται, με αποτέλεσμα να προκαλούν τυμπανισμό.

6. Η ψυχολογία μπορεί να επηρεάσει το φούσκωμα;

Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η κακή ψυχολογία και κυρίως το άγχος οδηγεί στη γρήγορη κατανάλωση της τροφής. Αυτή με τη σειρά της οδηγεί στο να καταπίνουμε αέρα μαζί με την τροφή μας με αποτέλεσμα να γεμίζει το στομάχι μας και με αέρα. Ο αέρας αυτός μπορεί να προκαλέσει διάφορες στομαχικές διαταραχές μια εκ των οποίων είναι και το φούσκωμα.

7. Άρα, πως αντιμετωπίζω τον τυμπανισμό;

Να επισημάνουμε ότι εάν ο τυμπανισμός εμφανίζεται σποραδικά μετά από ένα γεύμα υψηλό σε διαιτητικές ίνες, τότε δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας. 

Ωστόσο, εάν επηρρεάζει την καθημερινότητα σου μπορείς να ξεκινήσεις ένα ημερολόγιο καταγραφής τροφίμων και συμπτωμάτων το οποίο θα συμβάλλει στον προσδιορισμό των τροφίμων που το πυροδοτούν. Σε περίπτωση που εντοπίσεις ότι ο τυμπανισμός προκαλείται από υψηλής θρεπτικής αξίας τροφές, φρόντισε να μην τις αφαιρέσεις από τη διατροφή σου για περισσότερο από μερικές εβδομάδες και καλό θα ήταν να συμβουλευτείς έναν επαγγελματία Διαιτολόγο-Διατροφολόγο.